Eén van mijn hobby’s is beeldhouwen in hout. Ik doe dat al een flink aantal jaren en word regelmatig verrast door wat ik tegen kom in het proces om vanuit een ruw stuk hout een mooi gevormd beeld te hakken.
Vaak heb ik wel een idee van wat ik zou willen maken. Zo stond me de laatste keer een gestileerde sneeuwhoen voor ogen, geïnspireerd op de sneeuwhoenen die ik tijdens mijn wandeltocht in Zweeds Lapland had gezien. Sneeuwhoenen zijn sierlijke vogels met een vrij lange hals, een kleine kop en een mooi ovalen lijf.
Ik had een flink stuk hout van een hazelaar. Daar zou ik wel een mooie sneeuwhoen uit kunnen halen. Ik tekende de sneeuwhoen uit op het hout en zaagde de stukken die buiten de tekening vielen af. Zo had ik alvast een ruwe vorm waarmee ik verder kon. Ook maakte ik een model van klei om zo meer houvast te hebben. Door het kleimodel op te meten kon ik steeds weer bepalen welke delen van het hout ik weg moest halen. Een hele klus en gaandeweg kwam er een vogel tevoorschijn. De vogel die verscheen leek echter in niets op een sneeuwhoen met een sierlijke slanke hals. Hij had meer iets weg van een eend, met zijn brede borst en korte nek. Frustratie en wanhoop bekropen me.
Het mooie beeld dat ik voor ogen had was ver te zoeken en in mijn hoofd hoorde ik zinnetjes als: Dit keer wordt het echts niets en Zie je wel, je kunt het niet.
Het kostte me grote moeite om door te gaan en te proberen er toch een beeld van te maken dat me voldoening zou geven.
Stapje voor stapje ging ik verder, onderwijl kijkend naar foto’s van een sneeuwhoen. Terwijl ik heel precies hier en daar wat hout weghakte werd de hals van de vogel steeds wat langer. Dit klinkt misschien wat paradoxaal, want hoe kan iets nu langer worden terwijl je stukken weghakt, maar door de vorm in zijn geheel aan te pakken veranderden de verhoudingen. In hele kleine stapjes veranderde de eend in een sneeuwhoen. Gaandeweg groeide ook mijn zelfvertrouwen. Het leek toch weer te gaan lukken. Wat een wonder!
Vertrouwen in het proces
Terugkijkend herken ik dan weer het proces: Een voortvarend begin – lekker doorwerken met een mentaliteit van ‘in een keer naar de eindvorm toe’ – ontdekken dat het resultaat anders lijkt te worden dan gewenst – momenten van wanhoop en frustratie, zelfkritiek – stapje voor stapje verder werken door goed te kijken en er met mijn aandacht bij te blijven – ontdekken dat er iets moois tot stand aan het komen is.
Een voor mij inmiddels bekend proces, maar als ik er middenin zit ben ik deze kennis en ervaring regelmatig weer kwijt en word ik bevangen door wanhoop, frustratie en zelfkritiek.
Wat ik hier uit leer is dat ik in dit scheppingsproces geen stappen kan overslaan of versnellen, ook al denk ik te weten hoe het gaat. Dat ik ook niet direct de eindvorm kan realiseren, maar dat ik iedere keer weer de verschillende stappen moet doorlopen, ook de wat minder leuke, om tot een vorm te komen die bij me past en me voldoening geeft.
Inmiddels weet ik ook dat dit voor mij een soort blauwdruk is voor ieder scheppingsproces. Bijvoorbeeld voor het schrijven van een blog of een artikel maar ook voor het vinden van een nieuwe invulling van mijn tijd, het ontwikkelen van een nieuwe gewoonte of het herstellen van een flinke griep. Alles heeft zijn eigen tempo, zijn eigen tijd nodig en je kunt de momenten van wanhoop of frustratie niet omzeilen, hoezeer allerlei mensen je dat ook willen voorspiegelen. Alle ups en downs horen er gewoon bij.
Ik heb inmiddels vertrouwen in het proces, maar daarmee worden de dalen niet minder diep, ik kom er hooguit wat sneller uit.
Wellicht herken je er iets van?
Ik wens je in ieder geval mooie creaties en geduld met de weg er naar toe en niet te vergeten: plezier onderweg!
