De filmbeelden brachten me direct weer terug in de tijd, met alle fysieke sensaties die daar bij hoorden. Zo voelde ik opnieuw de stevige deining van de Oosterschelde in mijn lijf en de koude wind in mijn gezicht. Ik merkte weer de spanning in mijn buik bij het zoeken naar balans tijdens een lastige rivieroversteek. Ik ervoer nogmaals het moment van geluk lopend met mijn rugzak in de wilde stilte van de Noorse hoogvlakte.
Hoe wonderlijk is dat?
Dit komt doordat ons lichaam en ons emotionele brein op dezelfde manier reageren wanneer er een vergelijkbare stimulus van buiten óf van binnen komt. In het geval van de filmpjes komt de stimulus in eerste instantie van buiten door de beelden die we zien maar vervolgens komen er herinneringen naar boven en worden ons lichaam en emotionele brein gestimuleerd door de voorstelling die we ‘van binnen’ maken. Je kent het zelf vast ook wel. Je denkt aan lekker eten en het water loopt je al in de mond. Of je maakt je een voorstelling van een warme omgeving met zorgzame mensen en je lichaam reageert met gevoelens van ontspanning en tevredenheid.
Helaas werkt dit mechanisme vaak ook tegen ons. Wanneer we bijvoorbeeld denken aan een situatie waarvoor we ons schamen dan vertoont ons lichaam een stressreactie. Ook wanneer we onszelf in gedachten bekritiseren treedt er een stressreactie op en wanneer we dit maar vaak genoeg doen dan komt ons lichaam in een chronische stresstoestand. Zo hebben we de buitenwereld helemaal niet nodig om gestrest te raken.
Maar nu komt het mooie: we kunnen ons voorstellingsvermogen ook inzetten om meer gevoelens van ontspanning en tevredenheid te ervaren. Zo kunnen we onszelf door oefening ook weer ontstressen. Dit kan bijvoorbeeld door rustig te gaan zitten en terug te denken aan een fijn moment of een prettige plek, door bewust stil te staan bij dingen waar je dankbaar voor bent of te fantaseren over een weldadige situatie.
Doe het maar eens, nu bijvoorbeeld.
Neem maar even de tijd en neem een comfortabele houding aan.
De uitnodiging is om contact te maken met een herinnering die je blij maakt. Een mooie, ontroerende of prettige herinnering of iets dat een bijzondere waarde voor je heeft. Je hoeft niet op zoek te gaan naar de allerprettigste herinnering, gewoon een fijne herinnering is goed genoeg.
Maak maar contact.
Je mag al je zintuigen gebruiken.
Wat zie je voor je? Welke beelden, welke kleuren?
Wat hoor je? Zijn er geluiden? Of juist stilte? Laat de geluiden door je heen stromen.
Wat ruik je? Zijn er bijzondere geuren?
Laat je maar verrassen.
En merk dan op wat dit met je doet.
Welke sensaties kun je in en aan je lichaam waarnemen?
Welke emoties roept de herinnering bij je op?
Sta toe dat je lichaam zich ontspant bij deze herinnering, dat je adem tot rust komt, dat je houding ontvankelijk wordt.
Sta toe dat je hart zich opent.
Sta toe dat je gezicht een vredige uitdrukking krijgt, dat een glimlach om je lippen speelt, dat je ogen vreugde uitstralen.
Zo kun je nog even blijven zitten om vervolgens de overgang te maken naar hetgeen je te doen hebt of waar je mee bezig was.
Wanneer we een oefening als hierboven regelmatig doen ontwikkelen we nieuwe neurale netwerken, die beginnen als een nauwelijks bewandeld paadje en uitgroeien tot een veel gebruikte snelweg. We maken hierbij gebruik van een bekend principe uit de neuropsychologie: Neurons that fire together, wire together. Zo wordt ons interne zorg- en kalmeringssysteem versterkt en hebben we er ook steeds makkelijker toegang toe.
Dit is een van de oefeningen uit mijn nieuwe één op één training Compassie voor jou!, waarin we veelvuldig gebruik maken van dit principe. Zo kun je zelf je zorg- en kalmeringssysteem voeden door regelmatig zo’n heilzaam rustmoment te nemen, even uit je dagelijkse routine te stappen en te gaan zitten, met een hand op je hart en je een voorstelling te maken van iets dat jij als prettig en vredig ervaart.
Even wegdromen. Hoe fijn is dat.
Ik wens je veel weldadige momenten in dit nieuwe jaar!
