Herinneringen kunnen heel levendig zijn. Afgelopen week werd onze jongste zoon 18 jaar en ter ere daarvan had ik voor hem een lijvig boek gemaakt met foto’s uit zijn leven tot nu toe. Onze drie kinderen zaten er samen in te bladeren en de zinnen ‘O ja, weet je nog daar…..’ en ‘Ik zie me nog……‘ waren niet van de lucht. Veel foto’s brachten levendige herinneringen, niet alleen met woorden maar ook met fysieke sensaties. Zo rook ik weer de geur van de zee, voelde weer de spanning in mijn buik bij dat topje in de Pyreneeën en de warmte van de zon op mijn huid, ervoer ik weer het moment van geluk bij die prachtige kleuren van de ondergaande zon ……
Hoe wonderlijk is dat?
Dit komt doordat ons lichaam en ons emotionele brein op dezelfde manier reageren wanneer er een vergelijkbare stimulus van buiten óf van binnen komt. In het geval van de foto’s komt de stimulus in eerste instantie van buiten door het plaatje wat we zien maar vervolgens komen er herinneringen naar boven en worden ons lichaam en emotionele brein gestimuleerd door de voorstelling die we ‘van binnen’ maken. Je kent het zelf vast ook wel. Je denkt aan lekker eten en het water loopt je al in de mond. Of je maakt je een voorstelling van een warme omgeving met zorgzame mensen en je lichaam reageert met gevoelens van ontspanning en tevredenheid.
Helaas werkt dit mechanisme vaak ook tegen ons. Wanneer we bijvoorbeeld denken aan een situatie waarvoor we ons schamen dan vertoont ons lichaam een stressreactie. Ook wanneer we onszelf in gedachten bekritiseren treedt er een stressreactie op en wanneer we dit maar vaak genoeg doen dan komt ons lichaam in een chronische stresstoestand. Zo hebben we de buitenwereld helemaal niet nodig om gestrest te raken….
Maar nu komt het mooie: we kunnen ons voorstellingsvermogen ook inzetten om meer gevoelens van ontspanning en tevredenheid te ervaren. Zo kunnen we onszelf door oefening ook weer ontstressen. Dit kan bijvoorbeeld door rustig te gaan zitten en terug te denken aan een fijn moment of een prettige plek, door bewust stil te staan bij dingen waar je dankbaar voor bent of te fantaseren over een weldadige situatie.
Doe het maar eens, nu bijvoorbeeld….neem maar even de tijd en neem een comfortabele houding aan…
De uitnodiging is om jezelf een veilige plek voor te stellen, waar je gevoelens van kalmte, geborgenheid en tevredenheid kunt ervaren…..
Dat kan een plek zijn die je je herinnert, binnenshuis of buitenshuis. Waar je wel eens was of wel vaker komt. Een mooie plek in de natuur…in een bos of op een strand…bij een vuur, of een plek binnenshuis….
Het kan ook een fantasieplek zijn of een combinatie van allebei….je hoeft er echt geen scherp beeld bij te hebben. De voorstelling kan ook vluchtig en veranderend zijn en toch een sfeer van veiligheid geven….Laat het een plek zijn, zonder de aanwezigheid van andere mensen, een plek waar je jezelf totaal onbedreigd kunt voelen, waar je helemaal kunt zijn zoals je bent……
En laat je voorstellingsvermogen je maar verrassen bij het creëren van je veilige plek…al je zintuigen mogen aangesproken worden…
Wat zie je voor je? Welke beelden, welke kleuren?
Wat hoor je? Zijn er geluiden? Of juist stilte? Laat de geluiden maar door je heen stromen….
Wat ruik je? Zijn er bijzondere geuren….
Wat voel je? Aan de oppervlakte van je huid, binnen in je lichaam….
Laat je maar verrassen….
Sta toe dat je lichaam zich ontspant op je veilige plek…dat je adem tot rust komt…dat je houding ontvankelijk wordt…je hart zich opent….sta toe dat je gezicht een vredige uitdrukking krijgt, een glimlach om je lippen speelt, je ogen vreugde uitstralen…..
Zo kun je nog even blijven zitten om vervolgens de overgang te maken naar hetgeen je te doen hebt of waar je mee bezig was ….
Wanneer we een oefening als hierboven regelmatig doen ontwikkelen we nieuwe neurale netwerken, die beginnen als een nauwelijks bewandeld paadje en uitgroeien tot een veel gebruikte snelweg. We maken hierbij gebruik van een bekend principe uit de neuropsychologie: Neurons that fire together, wire together. Zo wordt ons interne zorg- en kalmeringssysteem versterkt en hebben we er ook steeds makkelijker toegang toe.
Tijdens de compassietraining die ik verzorg maken we veelvuldig gebruik van dit principe. Zo kun je zelf je zorg- en kalmeringssysteem voeden door regelmatig zo’n heilzaam rustmoment te nemen, even uit je dagelijkse routine te stappen en te gaan zitten, met een hand op je hart en je een voorstelling te maken van iets dat jij als prettig en vredig ervaart. Stel je eens voor…. hoe fijn is dat.
Ik wens je veel weldadige momenten en wie weet zie ik je bij de compassietraining die op 12 januari start.
