Op deze plek heb ik regelmatig een pleidooi gehouden voor het ontwikkelen van routines. En ik ben nog steeds een voorstander van het trainen van ondersteunende gewoonten, want ze kunnen je veel tijd en energie besparen. Veel dingen doe je op je werk en thuis met een bepaald gemak en een zekere vanzelfsprekendheid. Je hebt geleerd dat bepaalde handelingen in die volgorde gedaan moeten worden en dit schept zekerheid. Op je werk helpt het je ook bij het samenwerken met elkaar, omdat je erop kunt vertrouwen dat je collega zich aan dezelfde afspraken en routines houdt. Dat is handig. Zo vormen routines de basis van effectief en succesvol handelen. Denk bijvoorbeeld maar aan autorijden en fietsen, en gelukkig houden de meeste mensen zich ook nog aan de regels die we hierover met elkaar hebben afgesproken 😉
Maar die zogenaamde automatische piloot kan ons ook wel eens in de weg zitten. Zo kun je bijvoorbeeld lastige zaken die je energie kosten en stress geven op een routinematige manier gaan behandelen. Stresssignalen die je wegduwt bijvoorbeeld, of dat ongemakkelijk lachje als je een veeleisende collega tegenkomt. Of wat dacht je van het automatisme waarmee jij gehoor geeft aan je nieuwsgierigheid en direct een binnenkomend berichtje gaat lezen…. En misschien ken je het ook wel dat je iets begonnen bent en dat je plotseling merkt dat je iets anders aan het doen bent? William James, een filosoof en psycholoog uit de 19e eeuw, was een van de eerste deskundigen die dit fenomeen beschreven. Hij ging zich eens omkleden om naar een diner te gaan, liep naar zijn slaapkamer en trok zijn kleren uit….En merkte even later dat hij in bed was gestapt in plaats van zich om te kleden. Zo sterk kan de macht der gewoonte zijn.
Je automatische piloot kan ook echt negatieve gevolgen hebben. Wanneer je routine bijvoorbeeld ongemerkt overgaat in een patroon van negeren van allerlei fysieke signalen en stug doorwerken. Je vitaliteit en creativiteit worden dan langzaam afgebroken doordat je te weinig aandacht besteed aan rust en voldoende slaap, gezond eten en voldoende lichaamsbeweging. Je negeert stresssignalen en lichamelijk ongemak en gaat maar door met je werk of iets anders dat je helemaal in beslag neemt. Stug doorwerken kan dan een routine worden die je uiteindelijk pas onder ogen ziet als je te maken krijgt met forse lichamelijke klachten of een burn-out.
Om met meer creativiteit en onbevangenheid je werk te doen helpt het om met een frisse blik naar je routines te kijken. Je kunt hiermee beginnen door je dagelijkse routinehandelingen met aandacht te doen en heel precies te voelen in je lijf wat je doet. Dat kan bijvoorbeeld de manier zijn waarop je ’s ochtends de deur uit stapt en op weg gaat naar je werk. Of de manier waarop je je kantoor binnenkomt en de computer aanzet. Door deze handelingen bewust en enigszins vertraagd te doen train je je opmerkzaamheid voor wat er precies hier en nu gebeurt. Zo kun je lichaamssignalen opmerken en hier eventueel gehoor aan geven. Ook zul je merken dat er zo ruimte ontstaat ín het moment. Ruimte om een andere keuze te maken en iets op een andere manier te doen dan je gewoon bent. Met vaak ook een andere uitkomst dan je gewend bent…. Een prettige manier om patronen waar je last van hebt te onderzoeken en te doorbreken.
In de individuele mindfulness training die ik aanbied oefenen we hiermee en krijg je steeds meer zicht op hoe jij de dingen doet. Je kunt leren om vaker de automatische piloot uit te zetten en zelf de regie te nemen. Zo word je vrijer in je handelen en kun je met meer energie en helderheid je werk doen en je leven beleven. Je raakt werkelijk losser van stress en kunt meer genieten.
