Tijdens het retraite-weekend dat ik afgelopen dagen heb begeleid was het vaak stil en was er voldoende tijd om ‘niets’ te doen. Wat is het belang daar eigenlijk van?
‘Niets’ doen is volgens Oliver Burkeman een belangrijke vaardigheid die ieder van ons zich eigen zou moeten maken, zoals hij bepleit in een inspirerend artikel op theguardian.com: ‘Five reasons why we should all learn how to do nothing’.
Hij stelt dat het in eerste instantie wellicht wat vreemd klinkt om te moeten leren om ‘niets’ te doen, want ‘niets’ doen is toch immers niets meer dan stoppen om met iets bezig te zijn? En dat klopt inderdaad, maar dat laatste is makkelijker gezegd dan gedaan. ‘Iets’ doen lijkt in deze tijd meer een verslaving, die we niet als zodanig herkennen omdat druk zijn wordt verheerlijkt in onze cultuur.
‘Niets’ doen is eigenlijk niet echt ‘niets’ doen. We doen namelijk altijd wel wat, al is het maar genieten in het moment. Wat we doorgaans bedoelen met ‘niets’ doen is dat we niet iets ‘nuttigs’ doen. ‘Niets’ doen zou dan zonde van de tijd zijn. De definitie van wat ‘nuttig’ is wordt bepaald door cultuur waarin je leeft of het milieu waarin je bent opgegroeid. In onze maatschappij wordt druk zijn gehonoreerd, als je druk bent dan ben je iemand. ‘Ik ben druk, dus ik ben’. Druk zijn gebruiken we echter ook vaak als vlucht om te ontkomen aan lastige gevoelens en gedachten, om maar niet geconfronteerd te worden met hoe het echt met ons gaat.
Door ‘niets’ doen bied je jezelf de ruimte om contact te maken met dat wat in jou leeft en wat er voor jou toe doet. Dat hoeft niet altijd prettig te zijn maar door vaker ‘niets’ te doen leer je jezelf kennen en ontdek je waar je werkelijk zin in hebt. Zo kun je ook beter voelen waar jouw grenzen liggen en tijdig stoppen met ‘druk zijn’ als het nodig is.
Verwacht niet dat ‘niets doen’ eenvoudig is. Het vraagt wilskracht om je neiging om iets te gaan doen te weerstaan. In het Boeddhisme wordt ‘druk zijn’ beschouwd als een vorm van luiheid – ‘druk zijn’ is dan het resultaat van je onvermogen om weerstand te bieden aan alle verleidingen die dagelijks op je af komen om aandacht aan te geven en te gaan doen – alle taken, emails, posts op social media, leuke afspraken – allerlei zaken die je toch echt niet mag missen….. Het beoefenen van ‘niets’ doen helpt je je aandacht te richten, ook op momenten dat je wel iets doet, zodat je bewust kunt kiezen wat je gaat doen.
Wil je ook leren ‘niets’ doen? Een mindfulness training is hiervoor een mooie start. Een mindfulness training is overigens ook heel geschikt voor mensen die willen leren omgaan met werkdruk en stress.
Voor nu wens ik je veel momenten van ‘niets’ doen zodat je kunt ervaren dat je leeft!
